Datu kliniko, fisiologiko eta genetikoak integratzen dituzten eredu prediktiboak garatu ahal izango dira, elikagaien eta osasunaren sektorean analitika aplikatuan espezializatutako enpresa bioteknologikoarekin lankidetzan, iktus osteko errehabilitazio tratamenduak pertsonalizatu eta hobeto egokitzeko, paziente bakoitzaren bilakaeraren arabera.
Aita Menni Ahizpa Ospitalarioen erakundeak akordio bat sinatu du Biolan enpresarekin, iktusa izan duten pertsonentzako neurorrehabilitazioko tratamenduak pertsonalizatzen aurrera egiteko. Aliantzari esker, adimen artifizialeko (AA) teknologiak integratu ahal izango dira hainbat datu mota –fisiologikoak, klinikoak eta genetikoak– tratamenduen emaitzekin aztertzeko, eta, horrela, neurorrehabilitazio programa zehatzagoak, egokitzaileagoak eta eraginkorragoak diseinatzeko.
Ekimenak iktus osteko egungo errehabilitazio prozesuak eraldatu nahi ditu, paziente bakoitzaren eboluzioari eta beharrei askoz ere hobeto egokitutako esku hartzea ahalbidetzeko, kalte zerebrala izan dutenen errehabilitazioa optimizatzeko eta bizi kalitatea hobetzeko.
Gaur egungo neurorrehabilitazio programek oraindik ez dituzte modu sistematikoan jasotzen big datan eta adimen artifizialean oinarritutako tresnak, informazio biomedikoko bolumen handietatik abiatuta ondorio garrantzitsuak ateratzeko. Teknologia horiek arreta kliniko espezializatuarekin konbinatzeak erraztu lezake patroiak identifikatzea, emaitzak iragartzea eta tratamendua denbora errealean pertsonalizatzea eta doitzea.
Akordioa Biolaneko zuzendari nagusi Asier Albizuk eta Aita Menni ospitaleetako zuzendari gerente Mikel Tellaechek sinatu dute, eta, zehazten duenez, proiektuan zehar monitorizazio adimenduneko sistemak erabiliko dira, errehabilitazio prozesuan parametro ezberdinak etengabe erregistratuko dituztenak. Datu horiei esker, paziente bakoitzaren bilakaera aurreikusteko eta ebakuntzak modu dinamikoan egokitzeko gai diren AA ereduak entrenatu ahal izango dira.
Proiektua, Aita Menni Ospitaletik, zuzendari mediko eta neurorrehabilitazioaren arloko erreferente Manuel Murie doktoreak gidatuko du, eta Biolanen aldetik, berriz, Idoia Mugarzak, software eta sistemen arloko zuzendariak, esperientzia handia duenak osasun sektoreari aplikatutako AA soluzioen garapenean.
Aliantzak atea irekitzen dio iktusaren errehabilitazioa ulertzeko eta aplikatzeko modu berri bati, datuetan oinarrituta eta pertsona bakoitzean zentratuta.
Urtean gutxi gorabehera 15 milioi iktus kasu gertatzen dira mundu osoan, OMEren arabera, eta hartutako desgaitasunen ohiko arrazoietako bat da, pertsonen heren batean funtzionaltasunari nabarmen eragiten dioten sekuelak uzten baititu. Euskadin, Eusko Jaurlaritzaren datuen arabera, Osakidetzak iktusak kaltetutako 8.900 lagun inguru artatu zituen 2023an.
*Argazkia: Biolan
