Garuneko lesioa duten pertsonak errehabilitatzeko programa indibidualizatuak hobetzen jarraitzea da Ahizpa Ospitalarioen Kalte Zerebraleko Menni Sareko zerbitzu bakoitzaren funtsezko helburuetako bat. Eta badakigu sistema robotiko eta errealitate birtual berritzaileenak sartzeak onura nabarmenak dakartzala tratamenduaren arlo guztietan.
Halaber, konpainia teknologikoek badakite euren gailu teknologikoak sortzeko azterketa aurrekliniko ugari behar dituztela, diziplina desberdinetako pazienteen eta profesionalen iritzia edukitzeko, horien artean egonik medikuntzako eta errehabilitazioko espezialistak, fisioterapeutak, neuropsikologoak, etab. Horrenbestez, Aita Menni Ospitaleko profesionalek, beste zentro batzuetakoekin batera (San Joan de Deu edo La Paz ospitaleak), aholkularitza eman diote Marsi Bionics enpresari, MB Active Knee (MAK) belauneko ortesia teknologikoki garatzeko prozesuan. Kalte Zerebraleko Unitateko Juan Ignacio Marin mediku errehabilitatzailea izan da ikerketa aurrekliniko horren arduraduna, eta sei pazientek ere parte hartu dute.
Marsi Bionics 2013an sortu zen, Automatika eta Robotika Zentroko (CAR) spin-off gisa, zeina Madrilgo Unibertsitate Politeknikoaren (UPM) eta Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Gorenaren (CSIC) zentro mistoa baita, eta martxan dauden exoeskeletoetan teknologiarik berritzaileena garatzen du. Bere taldeko bi kidek, Fernando Aneirosek eta Gabriela Rodriguezek, beren produktu izarra den ortesi robotizatuaren funtzionamendua aurkeztu zuten Aita Menni Ospitalean eta Aita Menni Neurorrehabilitazio Zentroan, Bilbon: Atlas, munduko lehen exoeskeleto pediatrikoa. Lehenago, Valentziako Ahizpa Ospitalarioen eta Valladolideko Benito Menni Ospitaleko kalte zerebraleko gure unitateak bisitatu zituzten.
Atlas eta MAK tresna multisentsorizatuak dira, pazientearen jarreraren eta mugimenduen berri denbora errealean ematen dutenak, eta terapeutari uneoro parametro desberdinak kontrolatzeko aukera ematen diotenak: abiadura, potentzia, indarra, erresistentzia, estentsio/flexio mailak, etab.
MAK belauneko ortesi robotizatua
MAK sentsore anitzeko exoeskeleto bat da, paziente bakoitzaren ibilkera erregistratzen eta integratzen duena. Etengabe erabiltzeak lagundu egiten die langile klinikoei iktusa bezalako lesio neurologikoen ondorioz ibiltzerik ez duten pazienteen errehabilitazio ariketak sustatzen. Horretarako, hiru modu programagarri ditu, erabiltzaileari mugimendu hauek egiten laguntzeko:
- ibiltzea
- posturen mobilizazioak, hala nola esertzea eta altxatzea
- eskailerak igotzea eta jaistea
Valentziako Ahizpa Ospitalarioen Kalte Zerebraleko Unitateko Paula Quiñones doktoreak adierazi duenez, MB Active Knee terapeutari eskaintzen dizkion onurak ere garrantzitsuak dira:
– pazientearen abiapuntuko egoerari buruzko datu objektiboak eta automatikoak (artikulazio tartea, indarra estentsioan eta flexioan, etab.)
– kargaren analisia egoera estatikoan eta kulunkan
– abiaduraren, potentziaren eta erresistentziaren gaineko erabateko kontrola ariketa guztietan
– artikulazioa finkatzeko eta modu estatikoan lan egiteko aukera, bigarren terapeuta baten beharrik gabe
– kokoriko egonda edo eskaileretan gora eta behera erortzea saihestea
Valentziako Kalte Zerebraleko Unitatearen aurkezpeneko argazkietan ikusi daitekeen bezala, MAK ibiltzeko zintan ere erabili daiteke.
“MAKekin belaunaren flexioa eta estentsioa eta indarraren atalasea lantzen dira, eta angelua, abiadura, erritmoa edo zurruntasuna erregulatu ditzakegu. Alderdirik berritzaileena da beste ortesi batzuk baino ‘adimentsuagoa dela’, izan ere, sentsoreak gai dira pazientearen asmoa identifikatzeko mugimendua hasi edo gelditu behar duenean, modalitate guztietan (martxa, eskailerak eta bidepestaziorako laguntza). Ildo horretan, funtzionaltasun hori gehituta, beste gailu batzuekin alderatuta, abangoardian dago”, azpimarratu du Marin doktoreak.
ATLAS 2030 exoeskeleto pediatrikoa
Atlas 2030 exoeskeleto pediatrikoa merkatuko lehen eramangarria da mundu osoan, eta oinez ibili ezin diren haurrei ibiltzen laguntzen die. Zortzi motor sentsorizatu ditu, eta horiek mugikortasuna ematen diete muskuluen ahultasun edo espastizitateagatik ibiltzeko gaitasuna galdu duten 1-1,30 m-ko altuera duten haurrei (gutxi gorabehera hiru-hamar urte bitartekoak), ezintasun horren atzean egonik lesio zerebralek edo medularrek edo beste gaixotasun neurologiko batzuek eragindakoak, esaterako, haur paralisi zerebrala, atrofia muskularra, distrofia muskularra eta beste miopatia batzuk.
Exoeskeletoaren eta saiakuntza klinikoen garapenaren zortzi urteetan frogatu da horren erabilera intentsiboak konplikazio muskulueskeletikoak atzeratzea lortzen duela. Atlasek mugimenduaren asmoa modu ez-inbaditzailean interpretatzeko eta urrats bakoitzean asmo horri erantzuteko gaitasuna du. Atlas 2030ekin, halaber, modu pasiboan lan egin daiteke, paziente bakoitzarentzat martxa patroi espezifiko bat sortuz. Horri esker, muskulu terapia integral bat egin daiteke haurrarekin eta familiarekin, askoz motibatzaileagoa eta eraginkorragoa den modu ludikoan.
