Haur fisioterapia uretan: ingurune urtarra, errehabilitazioaren aliatu

Ur fisioterapiako saioetan ingurune urtarraren propietateak aprobetxatzen ditugu egoera neurologiko eta fisiko bereziak dituzten haurren mugikortasuna, indarra eta koordinazioa hobetzeko. Uretan terapia fisikoa egiteak ingurune seguru eta motibatzailea eskaintzen du, eta hartutako kalte zerebrala, garun paralisia, tratamendu onkologikoen ondorioak, gaixotasun arraroak eta beste patologia batzuk dituzten gure paziente gazteen errehabilitazioa eta ongizatea errazten ditu.

Egilea:

. Elena Tampán, fisioterapeuta pediatrikoa, Ospitalarioak Fundazioa Euskadi

. Irma García, Ospitalarioak Fundazioa Euskadiko Neurorrehabilitazio Zentroko Haur Errehabilitazioko Unitatearen koordinatzailea

Haurrentzako ur fisioterapia oso tresna terapeutiko eraginkorra da, uraren propietate paregabeak erabiltzen dituena haurren nahasmendu fisiko eta neurologiko ugari tratatzeko. Ur fisioterapiako saioetan, uraz baliatzen gara mugimendua errazteko, muskulatura indartzeko, koordinazioa hobetzeko eta mina arintzeko, ariketa fisikoa aretoan egiteari lotutako arriskurik gabe. Ur terapiako programak txertatzea onuragarria izan daiteke, uretako ariketak jarduera fisikoa modu dibertigarrian eta motibatzailean egitea ahalbidetzen baitu, eta haurren ongizate fisiko, sozial eta emozionalean lagundu eta tratamenduarekiko atxikimendua hobetzen du. Bereziki erabilgarria da egoera konplexuak dituzten haurrentzat, hala nola garuneko paralisia, hartutako kalte zerebrala, gaixotasun arraroak, minbizitik eta horren tratamendutik eratorritako nahasmenduak edo goiztiar jaio izanaren sekuelak.

Uraren propietate mekanikoak

Uraren propietate fisikoak direla eta, haurren errehabilitaziorako ingurune ezin hobea da:

1. Flotagarritasuna: Urak gorputzaren grabitatea murriztea ahalbidetzen du, eta horrek mugimendua errazten du, bereziki tonu muskularrean nahasmenduak edo artikulazio arazoak dituzten haurrentzat. Flotagarritasunak mugimenduak egiteko behar den ahalegina murrizten laguntzen du (gastu energetikoa murrizten du), eta mugimenduen zabaltasuna hobetzen du minik sortu gabe.
2. Erresistentzia: Urak mugimenduarekiko erresistentzia natural bat eskaintzen du, muskuluak progresiboki indartzea ahalbidetzen duena, intentsitatea haurraren gaitasunaren arabera doituz. Erresistentzia mota hori aproposa da muskuluak tonifikatzeko lanerako eta indarra hobetzeko, artikulazioetan gainkarga eragin gabe.
3. Tenperatura: Ur epeleko igerilekutan egiten dugu terapia (30 eta 34 ºC artean), eta tenperatura horrek efektu lasaigarria eta antiinflamatorioa du giharretan, eta hori mesedegarria da mina eta zurruntasuna murrizteko, batez ere espastizitatea duten haurretan.
4. Presio hidrostatikoa: Urak gorputzean eragiten duen presioak odol zirkulazioa eta linfatikoa errazten du, eta horrek likidoak drainatzea hobetu eta hantura murriztu dezake, zirkulazio edo hantura nahasmenduak dauden egoeretan onurak ekarriz.

Haurrentzako ur fisioterapiaren aplikazio klinikoak

1. 1.    Garun paralisia (GP)

   Garun paralisia garapenean garunean gertatutako kalteek eragindako nahasmendu neurologiko bat da, mugimenduari, orekari eta koordinazioari eragiten diena. GPa duten haurrek askotan giharretako zurruntasuna eta mugimenduaren kontrol mugatua izaten dituzte. Uretako fisioterapia oso onuragarria da haur horientzat, hainbat arrazoirengatik:

   • Mugimendu eta malgutasun tartea hobetzea: Urak mugimendu zabalak egiteko aukera ematen du, lurrean egoteak eragiten duen zurruntasuna gabe, eta horrek artikulazioen malgutasuna hobetzen eta giharretako kontrakturak murrizten laguntzen du.
   • Espastizitatea murriztea: Flotagarritasuna eta uraren tenperatura funtsezkoak dira giharren tonu altua murrizteko, eta muskuluak erlaxatzen lagundu eta mugikortasuna hobetzen dute.
   • Koordinazioa indartzea eta hobetzea: Uraren erresistentziak muskuluak modu kontrolatuan indartu eta lesioak izateko arriskurik gabe lan egiteko aukera ematen du. Gainera, ingurune urtarrak oreka eta koordinazio motorraren garapena errazten du, GPa duten haurrentzat erabakigarriak direnak.

    

   2.    Hartutako kalte zerebrala (HKZ)

   Hartutako kalte zerebrala (HKZ) garuneko lesio batek eragiten du, horien artean traumatismoak, infekzioak edo hipoxia-iskemia bezalako faktoreak egonik. HKZ duten haurrek funtzio motor, kognitibo eta emozionalen galera partziala edo erabatekoa izan dezakete. Ur fisioterapia baliagarria da haur horien errekuperazioa eta egokitzapena hobetzeko.

   • Mugimenduaren kontrola berreskuratzea: HKZ duten haurrek, askotan, muskuluen tonuan asaldurak izaten dituzte, koordinazioa galtzen dute eta mugimendu konplexuak egiteko zailtasuna dute. Ingurune urtarrak mugimendu leunak egiteko aukera ematen du, eta horrek mugikortasuna berreskuratzen eta kontrolatzen laguntzen du eta eroriko edo lesioen arriskua minimizatzen du.
   • Orekara eta postura hobetzea: Ur inguruneak euskarri bat eskaintzen du, oreka eta postura lantzeko aukera ematen duena, izan ere, ohikoa da garuneko lesio baten ondoren alderdi horiek aldatzea. Uraren erresistentziak propiozepzioa estimulatzen laguntzen du, eta gorputzari buruzko kontzientzia hobetzen du.

    

   3.    Gaixotasun arraroak

   Ur fisioterapia onuragarria da gaixotasun arraroen tratamenduan ere. Horrelako patologiak dituzten haurrek arazoak izaten dituzte mugikortasunean, giharretako indarrean eta garapen motorrean. Kasu horietan, ur fisioterapiaren onurak hauek dira:

   • Muskuluak indartzea: Muskulatura edo nerbio sistema zentralari eragiten dioten gaixotasun arraroak dituzten haurrek giharretako indarra hobetu dezakete uretan ariketak eginez. Uraren erresistentziak ingurune segurua eta kontrolatua ematen du artikulazioak gehiegi kargatu gabe muskuluak lantzeko.
   • Garapen motorra ingurune seguru batean: Gaixotasun arraroetan, uretako terapiari esker haurrek beren trebetasun motorrak landu ditzakete, hala nola koordinazioa eta oreka, ingurune seguru batean, erortzeko edo lesioak izateko arrisku gutxiagorekin.

    

   4.    Nahasmendu onkologikoak

   Tratamendu onkologikoak izan dituzten haurrek, hala nola kimioterapia, erradioterapia, ebakuntza kirurgikoak… bigarren mailako ondorioak izan ditzakete, esaterako, ahulezia muskularra, nekea eta mugikortasun mugatua. Ur fisioterapia aukera bikaina da haur horientzat, onura hauek eskaintzen baititu:

   • Muskuluak indartzea, artikulazioak gehiegi kargatu gabe: Daitekeena da kimioterapiak muskuluak ahultzea, eta urak muskuluen tonifikazioa lantzeko ingurune ezin hobea eskaintzen du, sistema muskulueskeletikoa gehiegi kargatzeko arriskurik gabe.
   • Nekea murriztea: Tratamendu onkologikoan dauden haurrek neke kronikoa izaten dute askotan, neke onkologikoa deitua. Uretan egindako ariketak eraginkorrak dira sintoma horri aurre egiteko, energia eta bizitasuna hobetzen duten inpaktu txikiko ariketa fisikoak egiteko aukera ematen baitute.
   • Tratamendu osteko errekuperazioa: Kirurgia edo tratamendu onkologiko baten ondoren, urak haurrei mugikortasuna eta indarra pixkana berreskuratzen laguntzen die. Ur fisioterapiak errekuperazio funtzionala errazten du eta bizi kalitatea hobetzen du.

    

   5.    Goiztiar jaiotzea

   Goiztiar jaiotako haurrek nerbio sistemaren eta motorraren heldutasun ezari lotutako sekuelak izaten dituzte askotan. Ur fisioterapia funtsezkoa izan daiteke haien garapena eta errekuperazioa hobetzeko:

   • Garapen motorra: Goiztiarrek garapen motor motelagoa izan dezakete, eta uretako terapiak ingurune segurua eskaintzen du koordinazioa, oreka eta mugikortasuna eroriko edo lesioen arriskurik gabe lantzeko.
   • Estimulazio sentsorial eta propiozeptiboa: Urak gorputzaren hartzaile sentsorialak estimulatzen ditu, eta haurrei gorputz kontzientzia hobetzen eta trebetasun motor finak eta larriak garatzen laguntzen die.
   • Tonu muskularra hobetzea: Ur epelak gihar tenkatuak lasaitzen eta muskuluen tonua hobetzen laguntzen du, eta hori faktore garrantzitsua da hipotonia eta hipertonia izan dezaketen goiztiarrentzat.

Ondorioa

Haurrentzako ur fisioterapia tresna terapeutiko oso eraginkorra da zenbait patologia dituzten haurrentzat. Uraren propietate mekanikoek ingurune seguru eta kontrolatua ematen digute mugimendua berreskuratzeko eta oreka eta koordinazioa hobetzeko. Ahaztu gabe, haur gehienentzat ura bezalako giro erakargarri eta ludikoan egoteak dakartzan ondorio onuragarriak. Eta tratamenduarekiko atxikimendua hobetzen laguntzen du.